Proceedings of the National Academy of Sciences dergisinde yayımlanan araştırma, 17 ile 95 yaş arasındaki yaklaşık 5 bin sağlıklı kişinin 12 binden fazla beyin taramasını analiz etti. Katılımcılar, çalışmalar süresince en az iki kez MRI taramasına girerek yaşa bağlı beyin değişiklikleri gözlemlendi.
Araştırma ekibinden Anne Ravndal, çalışmanın amacının Alzheimer hastalığının cinsiyetler arasında farklılık gösterip göstermediğini incelemek olduğunu belirtti. Ravndal, “Kadınlarda Alzheimer daha sık görülüyor. Yaşlanma da en önemli risk faktörü olduğuna göre, erkek ve kadın beyinlerinin yaşa bağlı değişimlerini karşılaştırmak istedik,” dedi.
Erkek beyninde daha hızlı küçülme
Araştırmada erkeklerin beyninde, özellikle hafıza, duygular ve duyusal işlemeyle ilgili alanlarda örneğin hipokampus ve parahipokampal bölgeler daha hızlı küçülme tespit edildi. Kadınların beyinleri ise genel olarak daha fazla bölgeyi korudu, ancak ventriküllerde hafif bir genişleme gözlendi.
Ravndal, “Erkeklerin beyninde yapısal küçülme daha fazla. Ancak bu durum, Alzheimer’daki cinsiyet farkını açıklamıyor,” dedi. Kadınlar hastalığa neredeyse iki kat daha fazla yakalanırken, bu fark yalnızca beyin boyutundaki değişimlerle açıklanamıyor.
Araştırmacılar, bu durumun yaşam süresi, tanı farklılıkları veya biyolojik faktörler gibi diğer nedenlerle ilişkili olabileceğini vurguluyor. Uzmanlar ayrıca, kadınların erkeklerden daha uzun yaşamasının ve menopoz döneminde östrojen seviyelerindeki değişimlerin Alzheimer riskini artırabileceğini belirtiyor.
Sağlıklı katılımcılar üzerinde çalışma
Ravndal, araştırmanın yalnızca sağlıklı bireyleri kapsadığını, demans veya diğer nörolojik hastalık belirtileri gösteren kişilerin dahil edilmediğini söyledi. Katılımcıların genel olarak iyi eğitimli ve farklı araştırma merkezlerinden geldiği belirtildi.
Ravndal, bulguların kişisel sağlık tavsiyesi yerine bilimsel anlayışı derinleştirmek için değerlendirildiğini belirterek şunları ekledi: “Bu çalışma doğrudan bireylere öneri sunmuyor. Ancak normal beyin yaşlanmasının kadınlarda Alzheimer’ın daha sık görülmesini açıklamadığını ortaya koyuyor. Gelecek araştırmalar, bu farkın mekanizmalarını daha ayrıntılı incelemeli.”
