Geçtiğimiz günlerde BM destekli Küresel Açlık İzleme Sistemi (IPC), Gazze’de yoğun nüfuslu bir bölgede kıtlığın başladığını duyurmuş, yardım kısıtlamalarının kaldırılmaması halinde bu durumun tüm şehre yayılabileceği uyarısında bulunmuştu.

McCain, Associated Press’e yaptığı açıklamada, “Gazze’de açlık başladı” diyerek durumun vahametini vurguladı. “Açlık çeken annelerle ve çocuklarla görüştüm. Bu bir gerçek ve şu anda yaşanıyor,” ifadelerini kullandı.

McCain, Netanyahu’nun kendisine gıda yetersizliğinden endişe duyduğunu söylediğini aktardı. Ancak İsrail liderinin geçmişte kıtlık iddialarını reddettiğini ve bunları “Hamas’ın propaganda kampanyası” olarak nitelediğini de hatırlattı.

“İnsani yardım çabalarımızı derhal iki katına çıkarmamız gerekiyor. Konvoylarımız için erişim ve güvenlik kritik önem taşıyor,” diyen McCain, İsrail tarafıyla bu konuda uzlaştıklarını belirtti.

Kıtlık baskısı ve ateşkes çıkmazı

7 Ekim 2023’te Hamas’ın düzenlediği saldırının ardından başlayan savaş sürerken, kıtlık ilanı İsrail üzerindeki uluslararası baskıyı artırdı. İsrail ordusu, Gazze’de Hamas’ın kontrol noktalarını hedef almayı planlıyor. Ancak ateşkes müzakerelerinde ilerleme sağlanmış değil.

İsrail, IPC’nin yayımladığı kıtlık bildirisini reddetti ve resmi olarak geri çekilmesini talep etti. Öte yandan Gazze’ye yardım sevkiyatını yürüten İsrail’in askeri kurumu COGAT, perşembe günü yaptığı açıklamada, bölgeye her gün çoğu gıda taşıyan 300’den fazla yardım tırının girdiğini duyurdu.

Yardım kuruluşları ise bu sevkiyatların yetersiz olduğunu savunuyor. 22 aydır devam eden savaş, yılın başında yardımların engellenmesi ve tarımsal üretimin çökmesi nedeniyle Gazze’deki gıda ihtiyacının karşılanamadığını belirtiyorlar. McCain de Gazze’de yaptığı ziyaret sırasında çadırlarda yaşayan ve açlıkla mücadele eden ailelerle görüştüğünü, kuzeyden gelen 11 kişilik bir ailenin hâlâ yeterli gıda bulamadığını dile getirdi.

Guterres: “Günümüzün felaketi”

BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, Gazze’deki açlık krizini “günümüzün bir felaketi” olarak tanımladı. İsrail’in genişleyen askeri operasyonlarının “yeni ve tehlikeli bir aşama” başlattığını söyleyen Guterres, bu durumun binlerce sivil için yıkıcı sonuçlar doğuracağına ve yeni göç dalgalarına yol açacağına dikkat çekti.

“Gazze, enkazlarla, cesetlerle ve uluslararası hukukun ağır ihlallerine işaret eden örneklerle dolu,” diyen Guterres, İsrail’in işgalci güç olarak sivilleri koruma, insani yardıma erişim sağlama ve temel ihtiyaçları karşılama sorumluluğu bulunduğunu vurguladı.

Mısır ve Katar’ın aracılık ettiği 60 günlük ateşkes önerisi hâlâ masada. Hamas bu öneriyi kabul etti, şimdi ise İsrail’in yanıtı bekleniyor. Teklif; 10 rehinenin serbest bırakılmasını, hayatını kaybeden 18 kişinin cenazelerinin teslim edilmesini ve İsrail güçlerinin Gazze’de belirli bölgelerden çekilmesini öngörüyor.

Yemen’de Husiler gerilimi

İsrail, perşembe günü İran destekli Husilerin saldırılarına karşılık Yemen’in başkenti Sana’ya hava operasyonu düzenledi. Husiler, yaklaşık 22 aydır İsrail’e füze ve İHA saldırıları düzenleyerek Kızıldeniz’deki gemileri hedef alıyor ve bu saldırıların Filistinlilerle dayanışma amacıyla yapıldığını söylüyor.

Can kayıpları artıyor

Gazze Sağlık Bakanlığı’nın verilerine göre savaşın başlangıcından bu yana yaklaşık 63 bin kişi yaşamını yitirdi. Sadece son 24 saatte 71 kişi hayatını kaybetti, çok sayıda kişi yaralandı. Bakanlık, ölenlerin yarısından fazlasının kadın ve çocuk olduğunu açıklıyor.

Birleşmiş Milletler ve bağımsız uzmanlar, en güvenilir can kaybı verilerinin Hamas yönetimindeki Gazze Sağlık Bakanlığı’ndan geldiğini belirtiyor. İsrail ise bu rakamları kabul etmiyor, fakat kendi resmi verilerini de paylaşmış değil.

Hamas’ın 7 Ekim 2023’teki saldırısında yaklaşık 1.200 kişi ölmüş, 251 kişi de kaçırılmıştı. Serbest bırakılan rehineler olsa da hâlen 50 kişi Gazze’de tutuluyor. İsrail, bunların yaklaşık 20’sinin hayatta olduğunu değerlendiriyor.

Guterres son olarak, gıda, su ve sağlık hizmeti sağlayan altyapının sistematik şekilde yok edilmesinin, “temel insani değerlere aykırı bilinçli kararların sonucu” olduğunu ifade etti.